7 november 2013
Algemene Beschouwingen begroting 2014
Opmerkelijk, Voorzitter, leden van de raad, leden van het college en belangstellenden, opmérkelijk, daar wil ik bij stil staan.
Aan ons de eer om deze algemene beschouwingen te starten. De laatste voor de gemeenteraadsverkiezingen van D.V. volgend jaar. Wat de SGP betreft tijd om terug te blikken. Als we met één woord de afgelopen jaren moeten samen vatten, dan komen we uit bij het woord “Opmerkelijk”.
De start van deze periode was opmerkelijk. De SGP mocht als grootste partij in deze raad haar plaats innemen. Een plaats in het college was ons echter niet gegund.
Iets anders dat opmerkelijk is, betreft de financiële positie van onze gemeente, ons land en eigenlijk de hele wereld. Werd er bij de start van deze periode door velen nog vanuit gegaan dat de jaren van krimp in deze raadsperiode wel over zouden zijn, inmiddels weten we dat het anders uitpakt. Landelijk gezien speelt de SGP een rol in het constructief meedenken om ons land bestuurbaar te houden.
Opmerkelijk is dat de SGP ook lokaal het college regelmatig bijvalt waar coalitiepartijen het laten afweten. Dat komt onder meer omdat een aantal SGP-standpunten in het coalitieakkoord een plaats hebben gekregen.
De laatste tijd, voorzitter, komt er ineens voortgang in een aantal dossiers, ook dat kan opmerkelijk genoemd worden en wellicht niet helemaal los gezien worden van de komende verkiezingen.
Maas-Waalweg
Werd een jaar geleden door de wethouder nog gesteld dat het niet mogelijk was om dekking te vinden voor de Maas-Waalweg, inmiddels is het gelukkig zover. Daarmee kan een langgekoesterde wens van de SGP in vervulling gaan, mits de gemeente Maasdriel en in het kielzog de provincie meedoen. We gaan er echter vanuit dat het college geen motie meer nodig heeft om aan deze nuttige crisisinvestering te blijven trekken.
We willen als partij echter niet alleen terug kijken. Zoals van een partij als de SGP verwacht mag worden, zijn we met name gericht op de toekomst. Ook daarin vallen een aantal opmerkelijke zaken op.
Als eerste dat de traditionele rol van gemeenten aan het veranderen is. Om het oneerbiedig uit te drukken waren gemeenten in het verleden voornamelijk “Ruimtelijke Ordening fabrieken”. Op het gebied van de inrichting van de leefomgeving daar lagen de voornaamste rollen van de gemeente. Door de komst van een groot aantal taken op het sociale vlak kan het wel eens zo zijn dat de sociale dossiers de klassieke RO portefeuille qua omvang gaan verdringen. Als SGP staan we niet per definitie negatief ten opzichte van deze ontwikkeling. Sterker nog: wij zien het als de Bijbelse taak om zorg te dragen voor de naaste! Daarbij komt dat de gemeente nu eenmaal dicht bij de inwoners staat.
Buurtzorg Jong
Een mooi voorbeeld van het dichtbij brengen van zorg is wat ons betreft de pilot ‘Buurtzorg Jong’. We zijn dan ook erg benieuwd of deze pilot te zijner tijd een vervolg gaat krijgen. Het gaat nu alleen wel erg snel en massaal met het verschuiven van taken naar de gemeenten. Daar komt nog bij dat het doel om de inwoner voorop te zetten, naar de achtergrond is geschoven. Kostenbesparing lijkt of is nu toch echt het hoofddoel.
Communicatie
Als SGP zijn we er dan ook niet gerust op dat het overhevelen van taken meteen een succes gaat worden. Veel bewoners van onze gemeente vragen om duidelijkheid.
Een concrete vraag aan de wethouder: Op welke wijze betrekt u nu al de zorgvragers in onze gemeente bij de veranderingen? Welke communicatie gaat u inzetten om ALLE (met hoofdletters) betrokkenen te bereiken?
Huis Brakel
Als tweede op de toekomst gerichte punt, wil ik stilstaan bij de status van ‘Huis Brakel’. In de verte hoor ik al een wethouder zuchten en terecht, dat hebben wij ook al een aantal keren gedaan. Het is helaas niet de eerste keer dat de SGP daar aandacht voor vraagt. Tot nu toe heeft het college opmerkelijk genoeg echter nog steeds geen concrete stappen gezet om te komen tot de structurele oplossing. Dat is wat de SGP betreft een scenario waarbij de gemeente eigenaar blijft van Huis Brakel en dit gebouw zijn dorpshuisfunctie behoudt.
Een concrete vraag aan de wethouder: Is het college voornemens om nog deze periode rondom Huis Brakel de door de SGP gewenste duidelijkheid te geven?
Zondagsvaart veer Aalst-Veen
Een ander punt wat we tegen het licht willen houden is de zondagsvaart van het veer Aalst-Veen. Het college heeft in 2012 een proef gedaan met de zondagsvaart. Toen de proef niet het gewenste resultaat opleverde, heeft het college opmerkelijk genoeg ook voor 2013 een proef toegestaan.
Een concrete vraag aan de wethouder: Wat is de conclusie die het college verbindt aan de twee proeven met zondagsvaart van het veer Aalst-Veen?
Dorps- en Wijkraden
Inmiddels zijn we als gemeente al weer even onderweg met het dorps- en wijkgericht werken. De eerste resultaten zijn in ieder geval de oprichting van dorpsraden en wijkraden of wat voor sticker we daar ook op willen plakken. Op een aantal plaatsen zijn al een aantal concrete zaken gerealiseerd. Een mooi voorbeeld is de dorpsschouw, zoals deze onlangs in Nederhemert is gehouden. De SGP hecht aan een goed functionerend klankbord in een dorp of wijk. Dit kan de afstand tussen bestuur en inwoner verkleinen. Exemplarisch is de brug die de dorpsraad kan vormen en al vormt tussen combinatie functionaris en bevolking. Als SGP vinden we daarom dat deze platforms moeten kunnen rekenen op draagvlak. Om dit te verkrijgen is representativiteit een eerste vereiste. Op veel plaatsen is dat het geval. Toch is er op een aantal plaatsen tijdens verschillende gelegenheden wat onvrede geuit over de opmerkelijke opbouw van dorps- c.q. wijkraden en de manier waarop leden van deze geleding zijn geworven.
Een concrete vraag aan de wethouder: Is de wethouder bereid om zich actief in te zetten om de representativiteit van de dorps- en wijkraden te borgen? Dit kan bijvoorbeeld door als gemeente leden te werven en de coördinatoren gesprekken met de kandidaten te laten voeren alvorens deze benoemd worden.
Opvoedondersteuning
Voorzitter, aantasting van de veiligheid van burgers is een heikel punt. Als gemeenten kunnen we het eigenlijk nooit goed genoeg doen. U kent de SGP als een opmerkelijk warm voorstander van repressie als mensen het niet kunnen laten om anderen lastig te vallen, op welke manier dan ook. Daarnaast willen we zeker ook oog hebben voor het voorkomen van problemen. Wat ons betreft start dat al vroeg in een mensenleven. Naar onze vaste overtuiging is de opvoeding in het gezin het startpunt. Soms is het nodig om ouders of verzorgers een steuntje in de rug te geven. Als SGP zijn we daarom ook voorstander van de opvoedingsondersteuning die door de gemeente Zaltbommel wordt gegeven.
Politiebureau Zaltbommel
Even ben ik in de verleiding geweest om het college weer te vragen zich hard te maken voor meer agenten. De laatste tijd is er namelijk sprake van een golf van soms brute inbraken in diverse kernen. Ik weet echter dat we het college en in het bijzonder de portefeuillehouder mee hebben als het gaat over uitbreiding van de politie capaciteit. Daarom wil ik een vraag daarover op dit moment achterwege laten.
Over een ander onderwerp wil ik wel een vraag stellen. Vanuit de media hebben we als SGP begrepen dat het politiebureau in Zaltbommel mogelijk op de tocht staat. Daar zijn we als SGP niet gelukkig mee. Van een politiebureau gaat naar onze mening een preventieve werking uit. Om nog maar te zwijgen over mogelijke verkorting van aanrijtijden van de politie.
Daarom een aantal concrete vragen aan het college hierover:
1. Wat is de kans dat het politiebureau in Zaltbommel daadwerkelijk gaat sluiten?
2. Bent u het eens met de SGP dat sluiting van het politiebureau in Zaltbommel een verkeerde zaak is?
3. Zo ja, wat kunt en gaat u daar aan doen?
Brandweer
Naast de professionals die in onze gemeenten zorgen voor veiligheid, zijn er ook vrijwilligers. Daarbij doel ik op de brandweermensen die in onze kernen actief zijn. In eerdere algemene beschouwingen hebben we aandacht gevraagd voor deze groep enthousiaste mensen. Door de overgang naar de veiligheidsregio is de afstand groter geworden tot de gemeentelijke brandweer. Dit mag echter niet leiden tot een situatie waarbij we als gemeente geen stem meer hebben bij de besteding van de middelen. Wij vragen hiervoor nadrukkelijk de aandacht van de portefeuillehouder.
Waalweelde
Een ander aspect waarbij veiligheid om de hoek komt kijken is de bescherming tegen water. Deze strijd stopt nooit. Actueel zijn de plannen die gebundeld zijn onder de noemer ‘Waalweelde’. Een paar kanttekeningen bij dit onderwerp. In het verleden was de communicatie en de berichtgeving naar de raad over de ingrepen in Munnikenland niet optimaal. Graag wil de SGP dat de raad beter en in een eerder stadium over de verschillende stappen van planvorming wordt geïnformeerd.
In de plannen zouden naar onze mening geen moerassen moeten worden opgenomen in verband met muggenplagen. Om het opmerkelijk mooie uitzicht over de rivier te herstellen, betere doorstroming van water en lagere kosten voor onderhoud van het groen te verkrijgen, zal begroeiing in de uiterwaarden moeten worden teruggedrongen. Voor deze zaken vragen we nadrukkelijk aandacht van de wethouder.
Verhoging OZB
Uiteraard willen we ook wat woorden wijden aan de begroting. De SGP is blij dat we de komende vier jaar een positief resultaat kunnen schrijven, zonder al te grove ingrepen. Een opmerkelijke zaak, waarvoor het college lof verdient.
Minder te spreken zijn we over de late beantwoording van de technische vragen. Dat moet toch sneller kunnen? Op deze manier blijft er voor de raadsfracties amper gelegenheid om wat te doen met deze antwoorden.
De SGP vindt het verder opmerkelijk dat een verhoging van de OZB van 0,75% wordt opgenomen. Argument hierbij is dat de rioolrechten dalen. Waarom kan dit voordeel niet bij de burger blijven? De SGP zet vraagtekens bij deze verhoging. In deze tijd is het niet uit te leggen dat de lokale lasten verhoogd worden, terwijl er wel geld wordt uitgegeven aan projecten waarvan nut en noodzaak naar onze mening niet volledig kunnen worden aangetoond. Als laatste, maar niet in de laatste plaats, voorzitter, is het in strijd met het coalitieakkoord. Ik citeer: We geven het college een beleidskader mee dat is gebaseerd op gelijkblijvende belastinginkomsten (blz. 4, zesde alinea, eerste zin).
Een concrete vraag aan de wethouder: hoe valt dit citaat te rijmen met de voorliggende plannen?
Verlenging grafrechten
Voorzitter, grafrechten zijn niet het meest aansprekende onderdeel uit de begroting. Als SGP vinden we dat de lijkbezorging een duidelijk algemeen belang dient. Reeds een aantal keren hebben we tevergeefs geageerd tegen de hoogte van de grafrechten bij de verlening daarvan. Deze keer een ander onderdeel. We merken dat veel mensen opmerkelijk onaangenaam verrast worden als een brief voor verlenging van de rusttijd op de mat valt. Wij zijn als SGP niet tegen het vragen van geld hiervoor, wat in het verleden is verzuimd. We vinden het bedrag te hoog dat na zo ’n lange tijd wordt gevraagd. Aan het einde van onze beschouwing zullen we met een motie komen om een wijziging aan te brengen.
Samenwerken met Maasdriel
Voorzitter, er komt veel op onze gemeente af. Dat maakt de noodzaak voor onze gemeente tot samenwerken groter. Ook de SGP ziet dit. Als SGP hebben we bij het onderwerp samenwerking twee duidelijke uitgangspunten:
1. Samenwerking is goed als dit de uitvoering van taken efficiënter maar ook effectiever maakt
2. Geen herindeling, met als belangrijkste argument dat er geen draagvlak is onder bewoners. Het is opmerkelijk, voorzitter, dat tevredenheid van inwoners groter is in kleinere gemeenten!
Vanmiddag wordt een extra lading gegeven aan het onderwerp samenwerking door het agenderen van het rapport van de verkenning die is uitgevoerd. Met de reeds genoemde stelregels in het achterhoofd kijkt de SGP naar wat de begroting zegt over samenwerken en samenwerking in het algemeen. We zijn dan ook voorstander van het onderbrengen van gemeentelijke taken zoals jeugdzorg bij de regio Rivierenland. Als gemeente kunnen we dit zelf niet efficiënt en effectief uitvoeren.
Wij staan ook achter de samenwerking met de gemeente Maasdriel op ambtelijk niveau die het college in de begroting voorstaat. Zelfs het samengaan van de ambtelijke organisaties van beide genoemde gemeenten sluit de SGP niet op voorhand uit. Daarnaast vinden we het prima als het college blijft zoeken naar unieke kansen op het gebied van samenwerking. Wij zouden het toejuichten als een gedegen ambtelijke organisatie andere gemeenten, in welke windstreek dan ook, zou verleiden tot aansluiting. Samenwerking mag echter nooit de eigen positie van onze raad ondermijnen. Eerder al hebben we als raad in een motie het college deze boodschap meegegeven als het gaat over de transities in het sociaal domein.
Samengevat komen we tot de volgende visie op het rapport “Verkenning samenwerking van gemeente Zaltbommel”:
Met ons uitgangspunt over herindeling zal duidelijk zijn dat de SGP geen scenario ’s steunt waarin onze gemeente opgaat in een andere gemeente. Wel steunt de SGP samenwerking met de gemeente Maasdriel om samen in de regio Rivierenland of eventuele andere verbanden op te trekken.
Afsluitend
Als SGP willen we vandaag nog bij een andere opmerkelijke gebeurtenis stilstaan. Die is al veel ouder dan deze collegeperiode. Het is de geschiedenis in de Bijbel waar door veel economen aan wordt gerefereerd. Daarin gaat het over de zeven vette en de zeven magere jaren. Het is bij veel mensen niet eens meer duidelijk dat deze schijnbare wetmatigheid in de economie zijn oorsprong heeft in de Bijbel. Deze geschiedenis heeft ons veel te leren en niet alleen voor ons dagelijkse leven.
Bij veel mensen is onbekend dat de geschiedenis iets anders is, dan dat economen verklaren. Ook in de zeven magere jaren, kwamen de Egyptenaren en de Israëlieten die bij Jozef kwamen niets te kort! De diepere inhoud achter deze geschiedenis voor ons is, dat als het met ons echt goed zal moeten gaan, we in onze goede tijd God leren kennen als Hoop voor de slechte tijd. Om het nog concreter te maken: tijdens ons leven moeten we vergeving krijgen door Jezus Christus om uit genade ook het leven na dit leven te krijgen. Dat geluk wens ik u als voorzitter, het college, de raad, ambtenaren en al onze inwoners van harte toe.
Voorzitter, zojuist heb ik wat woorden besteed aan de samenwerking buiten onze gemeente. Nu wil ik wat zeggen over de samenwerking binnen onze gemeente. Daarin mogen we naar onze beleving blij zijn dat de contacten in de gemeenteraad, maar ook met het college en de ambtenaren opmerkelijk goed zijn. Dank daarvoor. Ook wil ik bedanken voor het werk verricht in het afgelopen jaar inclusief het werk voor de voorliggende begroting.
Ik wil iedereen van harte Gods zegen, zowel in het politieke werk als privé toewensen voor het komende jaar.