Perspectiefnota 2024

Opgetogen kwam ze thuis na een bezoek aan een aannemer. De prijs voor een twee-onder-één kap woning in het Bovenend in Nederhemert viel haar mee. Helaas bleek mijn vermoeden juist. Het ging niet om de prijs voor het hele blok, maar slechts om één woning.Dat viel even tegen...

En nee voorzitter, ik kom hier vandaag niet om te spreken over één van mijn dochters, want daar gaat het over. In de meeste kernen zijn voldoende mogelijkheden om te bouwen. Maar door gestegen bouwkosten en zeker de verhoogde eisen aan woningen valt dit niet mee.
Menig starter en doorstromer heeft zijn kaveltje al weer terug moeten geven, omdat het realiseren van een huis niet haalbaar bleek te zijn.
Aan deze inleiding is wel de titel ontleend die ik aan deze algemene beschouwing wil meegeven.

Onbetaalbaar
Gelijk een vraag het college hierover: het bestuursakkoord spreekt over het benutten van
‘mogelijkheden om de aanschafprijs of het verbouwen van woningen te verlagen (zoals bijvoorbeeld erfpacht en het verlagen van leges voor vergunningen) worden benut’ . Hoe staat het met het benutten van deze mogelijkheden?

Krimp?

In 2011 begon de gemeenteraad van Zaltbommel met een kerntaken discussie. Eén van de belangrijkste uitgangspunten was het ‘krimpscenario’. Dit gebaseerd op een 110 pagina ’s tellend rapport van het Plan Bureau voor de Leefomgeving. Met een somber beeld voor Zaltbommel. Een krimp tussen de 2,5% en de 10% tot 2040 en daardoor grote druk op voorzieningen als gevolg. Met de verwachting dat die krimp in onze regio voor 2010 zou inzetten.

https://www.pbl.nl/sites/default/files/downloads/krimp_web.pdf

Of die krimp nog uitkomt? Dat weet niemand. Inmiddels is de gemeente Zaltbommel gegroeid van 26.643 in 2011 naar 30.349 eind 2022. Een groei van 14%.
En oh ja, de CBS prognose verwacht voor Zaltbommel een bevolkingsgroei van ruim 11% tussen 2021 en 2035.
Waarom vertel ik dit? Ten eerste als relativering. Alleen God weet wat morgen gebeuren zal. Daarom spreken we als SGP over Deo Volente. Ten tweede om te laten zien dat verwachtingen vaak faliekant afwijken van de realiteit. Kijk liever naar de trend. En de trend is onmiskenbaar stevige groei van het aantal inwoners. En een nog veel sterkere groei van het aantal huishoudens.

En die groei levert spanningen op. Landelijk, maar ook plaatselijk. Daarom waarderen we de poging van de provincie Gelderland om met de Gelders Puzzle te komen. We zullen moeten
kiezen. De SGP kan daar helder over zijn:
- Bouwen doen we liefst binnen de kern, daarom zetten we graag in op Incidentele Particuliere Woningbouw en woningsplitsing

Vraag aan het college: Waar blijft de in het bestuursakkoord opgenomen verruiming van het IPW beleid? En over woningsplitsing, naar de mening van de SGP mag het echt wel een versnelling hoger, is het college bereid om te kijken waarom er zo beperkt gebruik van wordt gemaakt? En is het college bereid om evt. knelpunten weg te nemen. Maar rapporteer deze in ieder geval maar aan de raad.
- Kleinschalige hoogbouw om zo min mogelijk ruimte te beslaan.
- Er moet ruimte blijven voor groei in woningen en bedrijven, dat kan betekenen dat daar een beperkte hoeveelheid landbouwgrond voor nodig is.

Vertrouwen is onbetaalbaar
Heel veel geld voor een ‘woest aantrekkelijke aantrekkelijke regeling’ voor stoppende boeren. 1,3 miljard voor de toeslagen affaire. Het gaat hier over twee groepen mensen die absoluut ontevreden zijn en vrijwel geen vertrouwen hebben in de overheid. Ook vertrouwen is onbetaalbaar. Het beleid van Den Haag, waar we als gemeente ook mee te maken hebben, maakt de vleugels in de politiek alleen maar groter. De SGP begrijpt dat. Vertrouwen komt met betrouwbaarheid en is niet te koop. Maak waar wat je zegt. Geef een perspectief en hou je daaraan.

Welbevinden
De jaarstukken van Zaltbommel laten een fors tekort zien op het sociaal domein. Met name veroorzaakt door hogere kosten van jeugdzorg. Ook dit is een trend. Een zorgelijke, die maar niet doorbroken lijkt te kunnen worden.
Het Nationaal Jeugd Instituut heeft een doorwrochte studie geschreven over het groeiende jeugdzorg gebruik.

https://www.nji.nl/system/files/2021-04/Het-groeiend-jeugdzorggebruik-Duiding-en-aanpak.pdf

Een aantal suggesties wordt gedaan. Zo is een zinvolle tijdbesteding nuttig. Als het gaat over één ouder gezinnen zien we dat deze veel vaker een beroep doen op jeugdzorg. En er wordt gesteld dat meer geleerd moet worden dat tegenslagen bij het leven horen. De vraag aan het college: ziet zij mogelijkheden om op deze drie onderdelen, zinvolle tijdsbesteding, helpen en voorkomen van één ouder gezinnen en het weerbaar maken in te zetten om het beroep op jeugdzorg te remmen? Daar wil ik aan toevoegen dat dit voor de
SGP niet louter een financiële aangelegenheid is. Jeugdzorg voorkomen door de behoefteweg te nemen is altijd beter.

Perspectiefnota
Aan geld geen gebrek in de gemeente Zaltbommel. Daarin zijn we als gemeente toch redelijk uniek. Het grootste probleem lijkt inmiddels om het geld nuttig besteed te krijgen. Zoals alle gemeenten in Nederland kampen we met personeelsverloop. De SGP begrijpt daarom de inzet van 1 miljoen eenmalig en 2 ton structureel om dit aan te pakken. Hoewel we ook hierin willen wijzen dat geld niet altijd alles doet. Cultuur in een organisatie is zeker zo belangrijk. Maar uit antwoorden op technische vragen blijkt dat er ook wordt ingezet op ‘doorontwikkeling van de organisatie’. Dat stelt enigszins gerust.

De SGP volgt ook de lijn van het college om te komen met een redelijk beleidsarme perspectiefnota. Eerst maar eens oppakken wat er ligt.

Sint Maartenskerk
We willen nog even aandacht vragen voor de Sint Maartenskerk. Het is al ruim 21⁄2 jaar geleden dat de gemeenteraad heeft ingestemd met de ‘Toekomstscenario ’s De Poorterij’. Onderdeel daarvan is een goede toekomstige oplossing voor de Sint Maartenskerk. Nog steeds is de overdracht nog niet gerealiseerd. De perspectiefnota belooft inmiddels dat het in Q4 van dit jaar geregeld is.

Inmiddels bereiken ons signalen dat de huur van de Sint Maartenskerk inmiddels zo hoog is geworden, dat geïnteresseerden daarom afhaken. Met als gevolg lagere inkomsten. De SGP maakt zich daar zorgen over. Het kan toch niet zo zijn dat we straks een kerk overnemen die
zulke hoge tarieven hanteert, dat huren onbereikbaar is. Hoe zorgt u er voor dat men niet meer afhaakt en de tarieven weer “marktconform” zijn.
Dan nog twee concrete vragen aan het college, die te maken hebben met het stoppen van provinciale subsidies:
1. Is het college bereid mogelijkheden te onderzoeken om financieel bij te springen nu het verenfonds vanuit de provincie Gelderland stopt? We hebben nogal wat veren die daar voor een (groot) gedeelte van afhankelijk zijn.
2. Zelfde vraag als het gaat over de het stoppen met subsidies op molens. En
stoomgemalen overigens, maar dat is in onze gemeente niet aan de orde.

Algemeen
Voorzitter, discussie over vermeende malversaties en persoonlijke aanvallen hebben onze gemeentepolitiek in het afgelopen jaar geen goed gedaan. De SGP is blij dat inmiddels weer debatten worden gevoerd over inhoud. Dat helpt onze gemeente verder.

De parel
Voorzitter, gezondheid is onbetaalbaar wordt vaak gesteld. Zeker waar! Het wordt pas gewaardeerd als het anders is. Er zijn meerdere personen betrokken bij ons gemeentebestuur die hierover kunnen meepraten. Als mensen echter zeggen ‘als je maar gezond bent, dat is het belangrijkste’ dan verschil ik toch van visie.

In de Bijbel wordt gesproken over iets veel belangrijkers dan woningen. Een groter goed dan gezondheid. Er wordt daar verhaald over een ‘Koninkrijk in de Hemel’. Dat wordt vergeleken met een parel. Of zoals de statenvertaling dat zegt ‘een schone (dat is mooie) parel’. Waarbij iemand die deze parel wil hebben, alles verkoopt wat hij heeft om die parel te bezitten. Met die ijver hebben we Jezus Christus als Redder te zoeken. Al was het ook met schade en verlies van alle tijdelijke dingen. In dat besef wil ik leven. Wil de SGP politiek bedrijven. En daarmee wil ook allen hier oproepen dit te zoeken. Het is nodig wil het werkelijk goed met ons gaan. En God is het waard om door ons gediend te worden.

Voorzitter, Ik wil de ambtelijke organisatie bedanken voor hun werk, in het bijzonder rondom de begroting.

Collega raadsleden en college, jullie wil ik bedanken voor weer een jaar samenwerken. En allen wil ik van harte Gods zegen toewensen bij het werk in het komende jaar.